Ateşkes muamması
Gazze ateşkes anlaşmasının birinci aşamasının unsurlarından olan hayatını kaybetmiş İsrailli rehinelerin teslimiyle ilgili gerginlik sürüyor. Son olarak 15 Ekim akşamı Hamas iki rehine naaşını daha Kızılhaç’a teslim etti ve ‘erişebildiği tüm ölü rehineleri teslim ettiğini’ belirtti. Hamas, kalan cesetlerin çıkarılmasının “önemli çabalar ve özel ekipman” gerektireceğini ifade etti. Böylece 15 Ekim itibarıyla teslim edilen naaş sayısı 10 olurken, bunlardan birininrehine olmadığı ortaya çıkmıştı.
Yaşananlar,ateşkesin geleceğiyle ilgili endişelere yol açarken, ABD yönetiminden gelen açıklamalar, rehine naaşları konusunda yaşanan durumun mevcut aşamada süreci tehlikeye atmadığı yönünde.ABD Başkanı Donald Trump, daha önce Hamas’ın anlaşmayı ihlal etmesinin bir sonucu olarak İsrail’in çatışmaya devam edebileceğini söylemişti. Bununla birlikte Trump, sahadaki durumun zorluğuna dikkat çekti ve “Bu korkunç bir süreç ama kazmaya devam ediyorlar. Kazdıkları alanlar var ve çok sayıda ceset buluyorlar. Bu cesetlerin bazıları enkazın altında. Enkazı kaldırmak zorundalar” değerlendirmesini yaptı. Bu arada Trump, Hamas’ı tehdit ederek, “Eğer Hamas, Gazze’de insanları öldürmeye devam ederse, içeri girip onları öldürmekten başka seçeneğimiz kalmaz” açıklamasında bulundu.
‘O aşamada değiliz’
ABD’li üst düzey bir danışmanda, cenazelerin tespit edilip çıkarılması konusunda enkaz yığınları nedeniyle ciddi zorluklar bulunduğunu,Türkiye gibi bazı ülkelerin arama kurtarma faaliyetlerinde rol almaya hazır olduğunu bildirdi. Danışman, “Türkiye, depremlerde deneyimli 81 kişilik bir ekibi göndermeyi teklif etti. Onları diğerleriyle birlikte oraya götürmeyi planlıyoruz” dedi. Söz konusu danışman, Gazze’nin silahsızlandırılmasının ateşkes anlaşmasında da geçtiğine atıf yaparak, “Gazze silahsızlandırılacak ancak bu noktaya ulaşmak çok zor. İnsanların silahlarını öylece bırakmasını beklemek gerçekçi değil; Hamas’ın bazı üyeleri diğerlerinden intikam alınmasından korkuyor” değerlendirmesinde bulundu. Gazze’de ikinci aşamada nasıl bir “Uluslararası İstikrar Gücü” oluşturulacağı konusunda ilgili ülkelerle görüşmelerin sürdüğünü ve şu ana dek sürecin olumlu seyrettiğini kaydeden ABD’li danışmanlar, Türkiye, Endonezya, Mısır, Katar, Birleşik Arap Emirlikleri gibi birçok ülkenin süreçte rol almasını beklediklerini kaydetti. Filistin Başbakanı Muhammed Mustafa ise, Gazze’nin Filistin topraklarının bir parçası olduğunu ve Batı Şeria’yı nasıl yönetiyorlarsa Gazze’yi de öyle yöneteceklerini belirtti. Öte yandan İsrail’in, Türk arama kurtarma ekibinin Gazze’ye girişine izin vermediği iddia edildi.
Plan hazırlattı
İsrail yönetimi de, 30 Filistinlinin daha naaşını teslim etti. Gazze’deki Sağlık Bakanlığı, böylece toplamda 120 kişinin cenazesinin İsrail tarafından iade edildiğini kaydetti. Bu arada İsrail’de hem rehine naaşları hem de Hamas’ın silahsızlandırılmasıyla ilgili rahatsızlık büyüyor. İsrail Savunma Bakanı Israel Katz, Hamas’ın aykırı davranması halinde devreye girecek ‘Hamas’ı yok etme planı hazırlattığını açıkladı.
Refah’ta belirsizlik
Ateşkes anlaşmasına rağmen Refah Sınır Kapısı’nın ne zaman açılacağına ilişkin belirsizlik devam ediyor. İsrail’in askeri yardım kuruluşu COGAT, Mısır ile Gazze arasındaki sınır kapısı Refah’ın sivillerin geçişine açılması için hazırlıkların sürdüğünü, tarihin daha sonra açıklanacağını duyurdu. Refah Sınır Kapısı’ndan şu aşamada insani yardım girişi olmayacağı belirtildi. Filistinli yetkililer, insani yardım malzemeleri, yakıt ve gıda taşıyan TIR’ların, halen Kerem Şalom Sınır Kapısı ve Al-Awja sınır geçiş noktasına geldiğini, buradan da Gazze Şeridi’ne giriş yaptığını bildirdi. Gazze’deki hükümetten yapılan açıklamada ise 15 Ekim’de Gazze’ye 480 TIR’ın girdiği, bunlardan 3’ünün LPG, 6’sının da hastaneler, fırınlar ve jeneratörlerde kullanılan akaryakıt taşıdığı aktarıldı.
20 bin patlamamış mühimmat var
Gazze’deki yönetimden yapılan açıklamada, bölgenin büyük bir insani felaketle karşı karşıya olduğuna dikkat çekilerek İsrail saldırılarından 20 bin patlamamış mühimmatın kaldığını bildirdi. Açıklamada söz konusu mühimmatların imhası için uzman ekiplere ihtiyaç duyulduğu vurgulandı.
İsrail, Lübnan’ı bombaladı
İsrail ordusu, bir kez daha ateşkesi ihlal ederek Lübnan’ın güney ve doğusundaki beldelere10’dan fazla hava saldırısı düzenledi. Savaş uçakları ve İHA’larla düzenlenen şiddetli saldırılarda taş ocağı, çimento fabrikaları, bazı yolların hedef alındığı bildirildi. İsrail ordusu ise yaptığı açıklamada, Hizbullah ve Lübnanlı çevre örgütü Sınır Tanımayan Yeşiller’i (GWB) hedef aldığını öne sürdü. Açıklamada “Bekaa Vadisi’nde ve Lübnan’ın güneyinde silah depolamak için kullanılan Hizbullah’a ait yeraltı terör tesislerine baskın düzenlendi” denildi.
Saldırılarda 1 kişinin hayatını kaybettiği,11 kişinin de yaralandığıaçıklanırken,Cumhurbaşkanı Joseph Aoun, İsrail’in ‘sivil tesisleri’ hedef aldığını belirtti. Aoun,“İsrail’in tekrarlanan saldırıları, sahte güvenlik bahaneleriyle altyapıyı yok etmek, ekonomik toparlanmayı engellemek ve ulusal istikrarı zayıflatmak amacıyla sistematik bir politikanın parçasıdır” dedi.
İsrail’in, Kasım 2024’te Hizbullah ile sağlanan ateşkes anlaşmasını bugüne kadar 4 bin 500’den fazla kez ihlal ettiği ve bu ihlaller sonucunda yüzlerce sivilin öldüğü ve yaralandığı bildirildi.
